ประสิทธิภาพการเสริมฤทธิ์ของ 3-Acetyl aleuritolic acid จากต้นดีหมี (Cleidion spiciflorum (Burm. f.) Merr.) และยาปฎิชีวนะในการยับยั้งการเจริญของแบคทีเรียฉวยโอกาสบางชนิด

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจฤทธิ์ต้านแบคทีเรียฉวยโอกาสของ 3-acetyl aleuritolic acid ในการยับยั้งเชื้อแบคทีเรียฉวยโอกาส 10 สายพันธุ์ จากดีหมี (Cleidion spiciflorum (Burm. f.) Merr.) และศึกษาการเสริมฤทธิ์ร่วมกันระหว่าง 3-acetyl aleuritolic acid กับยาแอมพิซิลลิน และ เตตราซัยคลิน ในการยับยั้งการเจริญของเชื้อแบคทีเรียบางชนิดโดยวิธี Agar diffusion susceptibility และหาค่าดัชนีวัดประสิทธิภาพร่วม (FICI) และศึกษาเวลาที่เหมาะ (Time-kill curve Assay) ในการยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย ผลการวิจัยพบว่า 3-acetyl aleuritolic acid มีประสิทธิภาพสามารถยับยั้งเชื้อ Acinetobacter baumannii Escherichia coli ATCC25922 Proteus mirabilis และ Serratia marcescens (ค่า MIC อยู่ระหว่าง 128-256 ไมโครโมลลาร์) จากนั้นนำเชื้อที่ได้ผลมาทดสอบ การทดสอบ การออกฤทธิ์ร่วมกัน พบว่า สาร 3-acetyl aleuritolic acid สามารถเสริมฤทธิ์กับยาแอมพิซิลลิน การยับยั้งการเจริญของเชื้อแบคทีเรีย P. mirabilis (FICI เท่ากับ 0.38) และนอกจากนี้พบว่า 3-acetyl aleuritolic acid สามารถเสริมฤทธิ์ร่วมกันบางส่วนกับยาเตตราซัยคลิน ในการยับยั้งการเจริญของเชื้อแบคทีเรีย E. coli ATCC25922 ค่า (FICI เท่ากับ 0.53) และจากการศึกษาเวลาที่เหมาะสมที่ดีที่สุดในการยับยั้งการเจริญของแบคทีเรียฉวยโอกาส พบว่า สามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อ P. mirabilis ได้ดีเมื่อผสม ยาแอมพิซิลลิน เท่ากับ 1/8 เท่าของ MIC ยา ร่วมกับ 3-acetyl aleuritolic acid เท่ากับ 1/16 เท่าของ MIC ของสาร และสามารถยับยั้ง E. coli ATCC25922 ได้ดีเมื่อผสมยาเตตราซัยคลินเท่ากับของ ¼ เท่าของ MIC ของยา ร่วมกับ 3-acetyl aleuritolic acid เท่ากับ 1/16 เท่าของ MIC ของสาร และเวลาที่เหมาะสมที่สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อ P. mirabilis และ E. coli ATCC25922 ได้ดีที่สุดคือ ในชั่วโมงที่ 4-8 เมื่อผสมผลการศึกษาในครั้งนี้พิสูจน์ให้เห็นว่าสาร 3-acetyl aleuritolic acid ที่สกัดจากต้นดีหมีเสริมฤทธิ์ร่วมกับกับแอมพิซิลลินและเตตราซัยคลิน ในการยับยั้งการเจริญของเชื้อแบคทีเรียฉวยโอกาสบางชนิดได้อย่างมีประสิทธิภาพ