อิทธิพลของเอนโซ่ (ENSO) ต่อการแพร่กระจายปริมาณน้ำฝนในจังหวัดสระแก้ว

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงอิทธิพลของเอนโซ่ ที่มีผลต่อปริมาณน้ำฝนในจังหวัดสระแก้ว จากการวิเคราะห์ข้อมูลปริมาณน้ำฝน ได้แก่ ปริมาณน้ำฝนในปีสภาวะปกติ ปริมาณน้ำฝนในปีที่เกิดปรากฏการณ์เอลนีโญ และลานีญา และการเปลี่ยนแปลงปริมาณน้ำฝนเชิงพื้นที่และเวลาในจังหวัดสระแก้ว จากสถานีตรวจวัดข้อมูลอุตุนิยมวิทยาในจังหวัดสระแก้วและพื้นที่ใกล้เคียงจำนวน 22 สถานี โดยศึกษาในช่วงปีภาวะปกติ (พ.ศ.2551, 2552, 2555, 2556, 2557 และ 2560) ปีปรากฏการณ์เอลนีโญ (พ.ศ.2558 และ 2559) และปีปรากฏการณ์ลานีญา (พ.ศ.2553 และ 2554) โดยใช้โปรแกรมระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์และโปรแกรม R รุ่น 3.4.4 ผลการศึกษาพบว่าปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยรายปีอยู่ในช่วง 1,287.57- 1,743.33 มิลลิเมตร มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 1,443.49 มิลลิเมตร ทางทิศใต้ และทางทิศตะวันตก มีการแพร่กระจายของปริมาณน้ำฝนมากกว่าทางทิศเหนือของจังหวัดสระแก้ว ปีปรากฏการณ์เอลนีโญปริมาณน้ำฝนรายปีของพื้นที่จังหวัดสระแก้วน้อยกว่าปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย 10 ปี ปริมาณน้ำฝนรายปีอยู่ในช่วง 984.90-1,711.67 มิลลิเมตร มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 1,328.44 มิลลิเมตร บริเวณทางด้านทิศตะวันออกและทิศเหนือได้รับผลกระทบมากที่สุดในส่วนบริเวณทางด้านทิศใต้ของจังหวัดสระแก้วได้รับผลกระทบน้อยสุด ปีปรากฏการณ์ลานีญาปริมาณน้ำฝนรายปีของพื้นที่จังหวัดสระแก้วมากกว่าปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย 10 ปี ปริมาณน้ำฝนรายปีอยู่ในช่วง 1,397.55-1,916.9 มิลลิเมตร มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 1,601.38 มิลลิเมตร ทุกพื้นที่ของจังหวัดสระแก้วได้รับผลกระทบจากปริมาณน้ำฝนที่เพิ่มขึ้น ยกเว้นบริเวณทางด้านทิศตะวันออก และทิศเหนือของจังหวัดสระแก้ว นอกจากนี้ปีเอลนีโญและลานีญาไม่เพียงส่งผลกระทบในปีที่เกิดแต่อิทธิพลยังคงอยู่ถึงปีถัดไป