การพัฒนาสูตรอาหารและการใช้ฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน อันเดคาโนเอต เพื่อกระตุ้นการเจริญเติบโต เร่งสี และการแปลงเพศของปลาหางนกยูง

Abstract

การแปลงเพศปลาหางนกยูง (Poecilia reticulata) ด้วยฮอร์โมนเทสโตสเตอโรน อันเดคาโนเอท ผสมในอาหารผงสำเร็จรูปที่ระดับความเข้มข้น 25, 50, 100 และ 200 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม เริ่มให้ลูกปลากินตั้งแต่แรกเกิดเป็นระยะเวลานาน 10, 20 และ 30 วัน ของทุกระดับความเข้มข้น และกลุ่มควบคุม (ไม่ผสมฮอร์โมน) เลี้ยงนาน 90 วัน จึงทำการตรวจสอบอัตราส่วนเพศ การรอดตาย และการเจริญเติบโต จากนั้นนำปลาหางนกยูงกลุ่มที่แปลงเป็นเพศผู้ได้ 100% ของทุกการทดลองมาเลี้ยงด้วยอาหารสำเร็จรูปจนอายุครบ 12 เดือน แล้วจึงนำมาตรวจสอบระบบสืบพันธุ์ นอกจากนี้ยังได้มีการศึกษาการเกิดสีของปลาหางนกยูงสายพันธุ์ Red platinum ที่เลี้ยงด้วยอาหารเม็ดผสมแคนทาแซนทิน ในปริมาณ 50, 100 และ 150 มิลลิกรัม/กิโลกรัม และกลุ่มควบคุม (ปราศจากแคนทาแซนทิน) นาน 30 วัน ทำการสุ่มปลามาเปรียบเทียบสีของลำตัวและหางและสุ่มปลามาตรวจสอบปริมาณคาโรทีนอยด์ที่สะสม ปลาทุกกลุ่มที่ได้รับฮอร์โมนมี % เพสผู้สูงกว่ากลุ่มควบคุม (P<0.05) ปลากลุ่มที่ได้รับฮอร์โมนระดับความเข้มข้น 25 มก./กก. นาน 30 วัน 50 มก./กก. นาน 20-30 วัน 100 และ 200 มก./กก. นาน 10-30 วัน สามารถแปลงเป็นเพศผู้ได้ 87-100% ซึ่งไม่แตกต่างกัน (P<0.05) เมื่อเพิ่มความเข้มข้นของฮอร์โมนให้มากขึ้นมีผลทำให้ % ปลาเพศผู้ที่มีโกโนโปเดียมยาวทั้งหมด และโกโนโปเดียมยาวหางใหญ่ลดลง (P<0.05) % ปลาที่มีโกโนโปเดียมสั้นหางเล็กหรือหางใหญ่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเมื่อเพิ่มความเข้มข้นและระยะเวลาในการให้ฮอร์โมน ปลามีการรอดตาย 93.3-94.0% ซึ่งไม่แตกต่างกัน (P<0.05) ระดับความเข้มข้นของฮอร์โมนร่วมกับระยะเวลามีผลต่อระบบสืบพันธุ์ของปลาหางนกยูงเพศผู้โดโนโปเดียมยาว (เพศผู้ปกติ) และโกโนโปเดียมสั้น กล่าวคือระดับความเข้มข้นของฮอร์โมนที่ 50 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ให้เป็นเวลานาน 10 วัน เป็นระดับที่ทำให้ปลามีความสมบูรณ์ของระบบสืบพันธุ์สูงสุด โดยพิจารณาจากน้ำหนักอัณฑะและจำนวนเซลล์อสุจิ ระดับความเข้มข้นของฮอร์โมนที่สูงขึ้นและระยะเวลาที่ให้นานขึ้นส่งผลทำให้น้ำหนักตัวปลาลดลง (P<0.05) ปลาที่ได้รับแคนทาแซนทินผสมลงในอาหารทุกระดับความเข้มช้น จะเปลี่ยนสีจากสีแดงเป็นสีส้ม โดยระดับความเข้มข้นของแคนทาแซนทินที่เพิ่มขึ้นมีผลต่อความเข้มของสีบริเวณหางปลา (P<0.05) ปลาที่ได้รับแคนทาแซนทินผสมอาหารทุกการทดลองมี % หางปลาสีเข้มกว่าปลาชุดควบคุม (P<0.05) ปลากลุ่มที่ได้รับ แคนทาแซนทิน 150 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม จะพบปริมาณคาโรทีนอยด์ในหางสะสมสูงที่สุด (63.26 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม) สูงกว่าในหางปลากลุ่มการทดลองอื่น (P<0.05) การเริมแคนทาแซนทินในอาหารไม่มีผลต่อการเจริญเติบโตและอัตราการรอดตาย