กระบวนการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงแนวจิตตปัญญาศึกษาเพื่อบ่มเพาะผู้ประกอบการทางนิเวศวัฒนธรรมของชุมชนลุ่มแม่น้ำบางปะกง

Abstract

บนความเชื่อพื้นฐานที่มุ่งความสำคัญไปที่คนและกระบวนการเรียนรู้ของคนเป็นอันดับแรก งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษากระบวนการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงแนวจิตตปัญญาศึกษาที่มีความเหมาะสมสำหรับการบ่มเพาะผู้ประกอบการทางนิเวศวัฒนธรรมของชุมชนลุ่มแม่น้ำบางปะกง รวมถึงศึกษาศักยภาพของผู้ที่ผ่านกระบวนการเรียนรู้ดังกล่าว โดยอาศัยระเบียบวิธีวิจัยแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการ เก็บและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการเชิงคุณภาพ เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ การสนทนากลุ่ม การจดบันทึก การสังเกตอย่างไม่มีส่วนร่วม และการสัมภาษณ์เชิงลึก ผลการวิจัยพบว่า กระบวนการที่เหมาะสม คือ กระบวนการเรียนรู้อย่างมีส่วนร่วมและผ่านประสบการณ์ตรงที่ต้องประกอบด้วยความสมดุลระหว่างมิติภายในกับมิติภายนอก โดยอาศัยคุณค่า ความหมาย และเจตจำนงของผู้เรียนรู้เป็นตัวนำ ส่วนศักยภาพสำคัญที่พบในตัวผู้เข้าร่วม ได้แก่ การตระหนักอย่างลึกซึ้งในรากเหง้าของชุมชน การเกิดพลังกลุ่ม และการมีพลัง และความเชื่อมั่นในหนทางการสร้างความเข้มแข็งที่ใช้คุณค่าภายในเป็นตัวนำ ขณะที่ผลผลิต หลักของโครงการ คือ พื้นที่ทางวัฒนธรรม 22 จุด และแผนที่ทางวัฒนธรรม 3 เส้นทาง