Abstract:
กลุ่มอาการจอภาพคอมพิวเตอร์เป็นปัญหาสุขภาพทางสายตาที่สำคัญของประเทศไทยที่ไม่ควรละเลยหรือมองข้ามโดยเฉพาะในกลุ่มวัยทำงาน พยาบาลอาชีวอนามัยจำเป็นต้องให้ความสำคัญในการป้องกันและแก้ไขปัญหาดังกล่าว เพื่อช่วยให้กลุ่มวัยทำงานมีคุณภาพชีวิตที่ดียิ่งขึ้นบทความนี้เป็นการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดกลุ่มอาการจอภาพคอมพิวเตอร์ในกลุ่มวัยทำงานไทย ผ่านการสืบค้นงานวิจัยปฐมภูมิที่ตีพิมพ์เผยแพร่ในระยะเวลาที่ผ่านมาทั้งหมด ทั้งที่เป็นภาษาไทยและภาษาอังกฤษ จากฐานข้อมูลอิเล็คโทรนิคและการสืบค้นด้วยมือ วรรณกรรมที่สืบค้นได้นำมาประเมินความน่าเชื่อถือของหลักฐานงานวิจัย และสกัดข้อมูลตามหลักพื้นฐานงานด้านอาชีวอนามัยเพื่อให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์การวิจัยผลการทบทวนวรรณกรรมพบงานวิจัยทั้งหมด 8 เรื่อง ตีพิมพ์ในช่วง 25 ปีที่ผ่านมา (พ.ศ. 2533-2558) ทั้งหมดมีความน่าเชื่อถือของหลักฐานงานวิจัยในระดับ 4 คือ การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง ศึกษาในผู้ที่ทำงานกับเครื่องคอมพิวเตอร์ในสถานประกอบการที่แตกต่างกัน เครื่องมือที่ใช้ในการประเมินกลุ่มอาการจอภาพคอมพิวเตอร์ส่วนใหญ่เป็นแบบสอบถาม โดยปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มอาการจอภาพคอมพิวเตอร์ ประกอบด้วย 1) ปัจจัยด้านผู้ประกอบอาชีพ ได้แก่ เพศ อายุ ภาวะสายตา/โรคตา ความเครียด และพฤติกรรมสุขภาพ (การพักสายตา และการนอนหลับ) 2) ปัจจัยด้านสภาพการทำงาน ได้แก่ ระยะเวลาใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ และลักกษณะงานที่ต้องเพ่งมอง 3) ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมที่ทำงาน ได้แก่ ลักษณะจอภาพ (การใช้แผ่นกรองแสง ความเข้มกึ่งกลางจอภาพ การเต้นของตัวอักษร และชนิดของจอภาพ) ระยะระหว่างตากับจอภาพ และแสงสว่างที่ทำงาน/ แสงสะท้อน จากการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบครั้งนี้ พยาบาลอาชีวอนามัยและบุคลากรสาธารณสุข ที่เกี่ยวข้องสามารถนำข้อมูลปัจจัยไปเป็นพื้นฐานในการสังเคราะห์กลวิธีในการป้องกันและแก้ไขการเกิดกลุ่มอาการจอภาพคอมพิวเตอร์ได้อย่างตรงจุดและมีประสิทธิภาพอันจะนำไปสู่การลดผลกระทบจากโรคและเป็นการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนวัยทำงานต่อไป
