Abstract:
แนวปะการังบริเวณภาคตะวันออกของประเทศไทย ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาวะ ภูมิอากาศจากทั้งเหตุการณ์ปะการังฟอกขาวที่เกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2553 และกรณีน้าท่วมใหญ่ในปี พ.ศ. 2554 ซึ่งปัจจัยทาง สิ่งแวดล้อมเหล่านี้ ส่งผลกระทบโดยตรงต่อการพัฒนาเซลล์สืบพันธุ์ของปะการัง จากการเฝ้าติดตามรูปแบบการพัฒนา เซลล์สืบพันธุ ์ของปะการังในบริเวณหมู่เกาะเสม็ดและหมู่เกาะมันจังหวัดระยองต่อเนื่องกันเป็ นเวลาหนึ่งปี พบว่าในเดือน กุมภาพันธ์ 2554 ซึ่งเป็นรอบการสืบพันธุ์ฤดูหลักรอบแรกหลังเหตุการณ์ปะการังฟอกขาว ปะการังส่วนใหญ่ไม่มี การพัฒนาเซลล์สืบพันธุ ์
ทั้งในบริเวณหมู่เกาะเสม็ดและหมู่เกาะมัน โดยมีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ร้อยละ 69.9 และ 89.3 ตามลาดับ พบปะการังที่มีเซลล์สืบพันธุ์สมบูรณ์เพียง ร้อยละ 17.9 และ 10.7 ตามลาดับ แต่ในฤดูร้อนของรอบการสืบพันธุ์ที่สอง (กุมภาพันธ์ 2555) พบปะการังมีการพัฒนาเซลล์สืบพันธุ ์สมบูรณ์สูงขึ้นเป็นร้อยละ 29.8 และ 34.7 ตามลา ดับ การศึกษานี้ ยังเป็นการรายงานครั้งแรกในประเทศไทยที่พบปะการังวงศ์ Faviidae และ Mussidae มีเซลล์สืบพันธุ์สมบูรณ์ในฤดูรอง (ตุลาคม 2554) สูงถึงร้อยละ 39.5 และ 45.3 สาหรับการตอบสนองของปะการังแต่ละชนิดต่อการฟอกขาว พบว่าปะการัง Goniastrea spp. เป็นสกุลที่ได้รับผลกระทบจากการฟอกขาวน้อยกว่าปะการังสกุลอื่นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ส่วนปะการังที่ได้รับผลกระทบสูงที่สุดคือ ปะการัง Favia spp. และ Platygyra spp. และยังพบความสัมพันธ์ระหว่าง ช่วงเวลาปล่อยเซลล์สืบพันธุ์กับอุณหภูมิของน้าทะเลในรอบปี ซึ่งปะการังจะมีการปล่อยเซลล์สืบพันธุ์ในช่วงที่อุณหภูมิ น้าทะเลเพิ่มขึ้นสูงสุดในรอบปี และช่วงที่ปริมาณน้าฝนลดลง ในระหว่างเดือนกุมภาพันธ์-มีนาคม และตุลาคม-พฤศจิกายน
