การขี่จักรยานเพื่อออกกำลังกายอย่างปลอดภัย : การประยุกต์ใช้ทฤษฎีพฤติกรรมตามแผน

Abstract

การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อตรวจสอบความเที่ยงตรงของโมเดลพฤติกรรมการขี่จักรยานเพื่อการออกกําลังกายอย่างปลอดภัยในภาพรวม ตามทฤษฎีพฤติกรรมตามแผน (Theory of planned behavior: TPB) 2) เพื่อตรวจสอบอิทธิพลโดยรวม อิทธิพลทางตรงและอิทธิพลทางอ้อมของตัวแปรสาเหตุในโมเดลทฤษฎีพฤติกรรมตามแผนที่มีต่อความปลอดภัยโดยกลุ่มตัวอย่างที่ใช้เป็นผู้ที่ขี่จักรยานเพื่อการออกกําลังกาย และไม่ได้เป็นนักกีฬา จำนวนทั้งสิ้น 475 คน ซึ่งได้มาจากวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบวัดพฤติกรรมการขี่จักรยานเพื่อการออกกำลังกายอย่างปลอดภัย โดยมีค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถาม เท่ากับ 0.92, 0.84, 0.84, 0.85 และ 0.62 ตามลําดับ ทําการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้กระบวนการในการวิเคราะห์แบบจําลองสมการโครงสร้าง (Structural equation modeling:SEM) ในการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อเปรียบเทียบความสัมพันธ์ของแบบจําลองพฤติกรรมการขี่จักรยาน เพื่อการออกกําลังกายอย่างปลอดภัยกับแบบจําลองทฤษฎีพฤติกรรมตามแผน ผลการวิจัยครั้งนี้ พบว่า 1. ผลการตรวจสอบความเที่ยงตรงของโมเดลเชิงสาเหตุของพฤติกรรมการขี่จักรยานเพื่อการออกกําลังกายอย่างปลอดภัย ตามทฤษฎีพฤติกรรมตามแผน พบว่า โมเดลของพฤติกรรม การขี่จักรยานเพื่อการออกกําลังกายเชิงประจักษ์มีความสอดคล้องกับโมเดลเชิงโครงสร้างและมีค่าสถิติและค่าดัชนีส่วนใหญ่ ผ่านเกณฑ์ที่กําหนดไว้ดังนี้ l2= 147.359, df= 67, l2 / df= 2.19,P-value= 0.465, RMSEA = 0.050, SRMR = 0.048, GFI= 0.960, AGFI= 0.929, CN = 314.454 2.ผลการตรวจสอบอิทธิพลโดยรวม อิทธิพลทางตรงและอิทธิพลทางอ้อมของตัวแปรสาเหตุในโมเดลทฤษฎีพฤติกรรมตามแผนที่มีต่อความปลอดภัย พบว่า ตัวแปรสาเหตุในสมการโครงสร้างตามทฤษฎี พฤติกรรมตามแผน สามารถอธิบายความแปรปรวนของพฤติกรรม ความปลอดภัยในการขี่จักรยานเพื่อการออกกําลังกายได้ร้อยละ 70.60 โดยตัวแปรเจตนาเชิงพฤติกรรมการขี่จักรยานเพื่อการออกกําลังกาย อย่างปลอดภัยนั้น มีอิทธิพลโดยตรงต่อพฤติกรรมการขี่จักรยานเพื่อการออกกําลังกายอย่างปลอดภัย ส่วนตัวแปร เจตคติที่มีต่อความปลอดภัยและการคล้อยตามกลุ่มอ้างอิงความปลอดภัยในการขี่จักรยานนั้น มีอิทธิพลทางตรงต่อตัวแปรเจตนาเชิงพฤติกรรมและมีอิทธิพลทางอ้อมต่อตัวแปรพฤติกรรมการขี่จักรยานเพื่อการออกกําลังกาย อย่างปลอดภัยและตัวแปรการรับรู้ความสามารถในการควบคุมพฤติกรรมความปลอดภัยนั้น มีอิทธิพลโดยตรงต่อตัวแปรพฤติกรรมการขี่จักรยานเพื่อการออกกําลังกายอย่างปลอดภัย โดยไม่ผ่านเจตนาเชิงพฤติกรรม